408-ĐIỀU LÀNH THỨ MƯỜI:
KHÔNG NÊN SI
MÊ
Người không
si mê là người biết phán đoán rành rẽ, nhận định một cách rõ ràng, đúng đắn,
không biện minh che đậy sự mê mờ, dốt nát của mình, và cũng không cố chấp vào
kiến thức chủ quan của mình. Hơn nữa, người ấy còn sáng suốt, không tin những
tà thuyết không hợp lý, nghĩa là người ấy không si mê, mù quáng, mê tín, dị
đoan, lạc hậu.
Người không
si mê là người có trí tuệ thông minh, thấu suốt thuyết Nhân Quả, Luân Hồi, nên
không bao giờ tạo tội ác, và luôn luôn có những hành vi rất thiện, thường tu Mười
Điều Lành và sẵn sàng mang lòng từ bi đến mọi người.
Người ấy
thường quán xét vạn hữu, tìm rõ nguồn gốc vô minh, phá trừ tư tưởng dính mắc,
chấp trước, tinh tấn hàng ngày tiến bước trên con đường giải thoát nội tâm của
mình.
Người có tâm
tĩnh giác là người không si mê. Người tĩnh giác cao thì tâm được định tỉnh. Muốn
được tâm tĩnh giác, trước phải phá cho được hôn trầm, thùy miên. HÔN TRẦM, THÙY
MIÊN, VÔ KÝ là trạng thái tâm trí mờ mịt, hoặc buồn ngủ, hay không nhớ, không
biết gì cả. Đây là tình trạng chung của những người tu thiền. Nếu không tỉnh thức
thì hành giả sẽ buồn ngủ, ngủ gục, và rơi vào tình trạng mờ mịt, không hay biết
gì cả. Một số người tu thiền, sau một thời gian tu tập, khi rơi vào tình trạng
này họ cứ nghĩ rằng mình đã nhập định! Làm sao mà nhập định cho được, khi con
người còn đủ tham, sân, si (giữ giới không nghiêm minh)?
Đức Phật dạy,
con đường tu chứng phải trải qua tu học Tam Vô Lậu. TAM VÔ LẬU HỌC là Giới, Định,
Tuệ. Nhờ trì giới nghiêm nhặt, ngăn ác diệt ác pháp, sanh thiện tăng trưởng thiện,
hành giả “ly dục, ly bất thiện pháp” nhập Sơ Thiền.
Nhân GIỚI
sanh ĐỊNH, nhân ĐỊNH sanh TUỆ. Đó là cổ đức đã dạy:
“Sân si,
nghiệp chướng chẳng chừa
Bo bo mà giữ tương dưa làm gì”
Ngoài hôn trầm,
thùy miên, người tu thiền còn phải tránh TRẠO CỬ (con người lúc nào cũng rọ rạy
khó chịu, quay bên này, móc bên kia, suy tính đủ thứ), hoặc HỐI QUÁ, nghĩa là
ân hận mãi về một việc làm trong quá khứ.
Tóm lại, người
phật tử giữ giới không si mê trước tiên phải từ bỏ rượu. Rượu làm cho tâm trí mờ
tối, khiến cho ta có những lời nói và hành động sai lầm, tai hại. Trong khi tu
tập thì phải duy trì giờ giấc công phu, ăn uống điều độ, không ăn phi thời;
không cố gắng thức khuya, dù là công phu, vì thân thể mệt nhọc, rã rời thì công
phu cũng vô ích mà thôi. Nói một cách khác, hôn trầm, thùy miên, trạo cử và hối
quá là những chướng ngại đưa đến si mê mà người phật tử, nhất là những người tu
thiền cần phải ghi nhớ.
Nếu người sống
với Mười Điều Lành để phá trừ được si mê thì sẽ thành tựu MƯỜI CÔNG ĐỨC,
như kinh Mười Điều Lành dạy:
1. Được
ý vui chân thiện và bạn chân thiện;
2. Tin
sâu nhân quả, thà bỏ thân mạng chớ không làm điều ác;
3. Chỉ
quy y theo Phật, không quy y theo Thiên Thần ngoại đạo;
4. Tâm
được ngay thẳng chánh kiến;
5. Thường
sanh lên cõi Trời, khỏi bị đọa ba đường ác;
6. Phước
huệ không lường, thường tăng lên mãi;
7. Dứt
hẳn đường tà, chăm tu chánh đạo;
8. Không
còn lòng chấp ngã, bỏ hết nghiệp ác;
9. Trụ
nơi chánh kiến;
10. Khỏi
bị nạn dữ.

Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét