406-ĐIỀU LÀNH THỨ TÁM:
KHÔNG NÊN
THAM LAM
Cái gốc sanh tử luân hồi là lòng dục, tức là lòng ham muốn. Lòng ham muốn có năm món dục lạc. Năm món dục lạc gồm có như sau:
1. TÀI là tiền của, tài sản
2. SẮC là sắc đẹp phụ nữ
3. DANH là danh vọng quyền cao chức tước
4. THỰC là ăn uống
5. THÙY là ngủ nghỉ
Con người
trong thế gian không ai tránh khỏi năm món dục lạc này. Cho nên, con người ví
như là những tay sai của nó. Khi nó không sai thì thôi, chớ nó sai bảo thì
không có người nào không làm. Vì thế tham muốn, mong cầu được toại
nguyện thì sanh tâm vui mừng, hớn hở, còn ngược lại thì buồn khổ, sầu não.
Lòng THAM
MUỐN TIỀN TÀI của con người thì vô tận, nó là cái túi không đáy, có một
thì muốn được mười, có mười thì muốn được trăm, cho nên nó chẳng bao giờ thấy đủ.
Thế nên cả đời
phải chịu nhọc nhằn, lao khổ, không bao giờ có những phút nghỉ ngơi ngồi chơi
thoải mái. Nhưng người ta khéo lý luận để che đậy, và nói rằng cố ráng làm để
sau này được sung sướng. Vậy mà cả đời chẳng thấy sung sướng phút nào cả. Dù
cho của cải có chứa đầy nhà, nhưng lòng tham của con người không bao giờ thấy đầy
đủ. Biết đủ thì thấy đủ, chờ cho đủ thì biết đến bao giờ mới đủ. “Tri
túc tiện túc, đãi túc hà thời túc”, người xưa dạy như vậy.
Trên đây là
lòng tham tiền tài vật chất, còn dưới đây là lòng THAM SẮC ĐẸP.
Tham sắc đẹp thì làm hao phí nhiều tiền bạc, còn sức khỏe và tinh thần thì suy
nhược.
Biết rõ như
vậy, nhưng những người say mê sắc dục, cả đời chạy theo bóng dáng hình hài phụ
nữ, bỏ phế gia cang, làm gia đình tan nát. Cho nên ca dao có câu: “Gió
đưa bụi chuối sau hè, anh mê vợ bé bỏ bè con thơ”.
Muốn trừ tâm
tham sắc dục thì cứ nhìn lại thân mình và thân người khác, từ lúc còn trẻ con
bé bỏng cho đến bây giờ là một người già yếu mặt nhăn, tóc bạc, răng rụng, đi đứng
thì run rẩy, thì thử hỏi sức khỏe còn đâu mà tham sắc dục. Đó là những sự đổi
thay “vô thường” của cơ thể. Khi chúng ta quán xét như vậy, thì sắc dục còn có
nghĩa lý gì sai khiến chúng ta.
Bây giờ
chúng ta nên quán xét cái thân này chứa NHIỀU THỨ BẤT TỊNH, mà đức Phật gọi là
cái đãy da hôi thối như: nước miếng, đờm, dãi, ghèn, cứt ráy, phân, nước tiểu,
mồ hôi, v.v… Nếu quán xét như vậy chưa đủ sức diệt trừ tâm sắc dục, thì nên
quán cửu tưởng như: quán tử thi sình thối, quán giòi bọ rút rỉa, quán chó sói,
kên kên đến cắn xé thịt, v.v… Và con người chỉ còn là bộ xương, nhưng cuối
cùng tất cả các xương ấy cũng rã tan, và một cơn gió thổi là lớp bụi trắng tung
bay, không còn lại dấu vết gì nữa cả.
Tóm lại,
THAM TIỀN BẠC thì phải đọa đày thân xác, lao động vất vả, đầu tắt mặt tối, ban
ngày làm không đủ, tranh thủ làm ban đêm, có khi làm luôn cả ngày cuối tuần. Nhất
là những người làm thương mại, ăn không ngon, ngủ không yên, suy tư tính toán đủ
điều, sợ người ta giành mất phần lợi của mình. Nhiều người được nghỉ lễ, nghỉ
phép mà vẫn mang điện thoại theo trong mình để tiện việc liên lạc,
nghĩa là cũng chẳng có ngày nào được nghỉ ngơi thanh thản.
Người không
ham muốn có nhiều tiền, của cải tài sản là người ít muốn biết đủ, nên được thảnh
thơi an nhàn. Người càng có nhiều nhu cầu cho cuộc sống thì càng khổ cực xác
thân. Người tu hành ăn uống đơn giản không đòi hỏi ngon dở, chỉ ăn để sống một
lần trong ngày là thanh thản, an lạc, vô sự.
Làm người muốn
an nhàn, thanh thản thì nên tập ăn cái gì cũng được, miễn ăn để sống là được,
còn ngủ ở đâu cũng được, không cần phải ở nhà cao cửa rộng, đầy đủ tiện nghi,
hoặc phải ăn cơm nhà hàng.
Người tu sĩ
Phật giáo chân chánh ngày xưa chỉ có ba y một bát, đi xin ăn; ai cho gì ăn nấy.
Ngủ thì ngủ dưới gốc cây, và cũng rày đây mai đó, không bao giờ ở mãi một chỗ,
đó là tránh sự quyến luyến nơi mình đang ở.
Còn HAM
DANH VỌNG quyền cao, tước trọng thì phải chịu khó vào luồn ra cúi, đút
lót hối lộ mà vẫn nơm nớp lo sợ ngày nào đó sẽ có kẻ khác vào lấy mất ghế (chức
vụ) của mình. Tục ngữ ta có câu: “Càng cao danh vọng, càng dày gian
nan”. Đệ tử Phật không màng quyền cao chức trọng, không hãnh diện khi
làm Quốc sư, hoặc giữ chức vụ then chốt trong Giáo hội, và cũng
không chờ đợi ngày được tấn phong Hòa thượng, Thượng tọa. Người cư sĩ mà bận rộn
quá nhiều thì không có thì giờ lo cho thân mình, còn thì giờ đâu mà vui chơi với
gia đình, vợ con. Đối với người ấy thì tu hành là một điều vô cùng khó khăn. Có
phật tử đến phân bua cùng với Thầy trụ trì: “Bạch thầy, con cũng muốn
tu lắm. Con thấy không khí ở chùa trang nghiêm thanh tịnh, con thích lắm. Nhưng
mà công chuyện làm ăn khiến con không thể bỏ được, dù một ngày cũng không được;
buông tay ra là công việc sẽ bế tắc. Con sẽ ráng thu xếp, chừng vài năm nữa thì
con có thể đào tạo một số cán bộ nòng cốt…”.
THAM ĂN UỐNG món ngon, vật lạ như: rắn, rùa,
ba ba, cua đinh… là hành hạ thân xác, khiến cho thân mắc phải những chứng bệnh
nan y. Báo chí có đăng tin tức: Có nhiều người ăn cá mà bị ngộ độc. Nhiều nhà hàng
trên thế giới, thỉnh thoảng cũng mua phải những hải sản mang bệnh khiến cho thực
khách bị ngộ độc hàng loạt, phải đưa vào bệnh viện cứu cấp. Những người “ham
ăn, hốt uống” thì sẽ bị bội thực, trúng thực; bắt bao tử, gan, thận làm việc
quá nhiều, không có thì giờ ngừng nghỉ, dễ mắc bệnh tiêu hóa, thận và tim mạch.
Người cư sĩ
dù chưa trường chay, cũng ráng cố gắng giữ một số ngày chay định kỳ trong
tháng. Ăn chay chẳng những thể hiện tình thương đối với loài vật,
mà còn có ích lợi thực tế cho bản thân. Thức ăn thực vật dễ tiêu hóa hơn thức
ăn động vật. Đó là chưa kể trong thịt của loài vật, kể cả các loài cá, có mang
sẵn mầm bệnh. Loài vật trước khi bị giết, nó đau đớn khổ sở, đem lòng thù hận.
Nếu ta ăn thịt chúng thì bản thân ta cũng bị ảnh hưởng.
THAM NGỦ, ngủ nhiều, ngủ sớm, dậy trễ,
thân thể lười biếng sanh ra bệnh béo phì. Ngủ nhiều thì trí tuệ tối tăm, con
người trở thành biếng nhác, ít chủ động được mình, ý chí dường như không có.
Người như thế dần dần trở thành kẻ ăn bám xã hội, giống như loài cây chùm gởi
mà thôi.
Muốn chiến
thắng sự ham muốn dục lạc ở thế gian thì phải có sức quán thông suốt và trí tuệ
minh mẫn, mới mong thành tựu HẠNH THIỂU DỤC. Nhờ đó mà chúng ta có thể sống một
cuộc đời tự túc, đơn giản, thanh tao và an nhàn. Ý thức rõ sự tai hại của tâm dục
lạc và lợi ích thiết thực của tâm ly dục, ly bất thiện pháp là con đường dẫn đến
Sơ Thiền, ta phải đem hết ý chí dũng mãnh để khắc phục tâm tham dục lạc và làm
chủ những hoàn cảnh, đối tượng đầy cạm bẫy cám dỗ bao quanh chúng ta. Có được
như vậy thì cuộc sống của chúng ta mới được an nhàn. Đây là một cuộc cách mạng
tư tưởng, giúp cho chúng ta thoát khỏi cảnh nghèo đói, đau khổ. (72)
Khuyến cáo của
Liên Hiệp Quốc cho rằng: Nếu các nước tư bản giàu sang mà không phí phạm (thức
ăn thừa mứa đem đổ bỏ), từ trong gia đình cho đến ngoài xã hội, thì số lượng thực
phẩm ấy cũng đủ nuôi sống dân nghèo đói ở Á, Phi.
Tu tập diệt
trừ tâm tham dục thế gian không có nghĩa là cuộc sống chúng ta mất đi, hay là sống
như một người chán đời.
Cho nên,
không tham dục nghĩa là không tham đắm, không dính mắc, chớ không phải đem
quăng hết tài sản của cải, hoặc làm biếng, không chịu làm ăn sanh sống như mọi
người.
Nên nhớ sự sống là trả nghiệp, chớ không phải là sự tham đắm, si mê về dục lạc. Kinh Mười Điều Lành dạy rằng: “Kẻ nào không tham đắm dục lạc thế gian sẽ được NĂM MÓN CÔNG ĐỨC tự tại”:
1. Ba nghiệp: thân, khẩu, ý được tự tại, vì nhân các căn được đầy đủ;
2. Của cải được tự tại, vì tất cả giặc thù đều không làm hại được;
3. Phước đức tự tại, vì khi tâm muốn gì đều được như ý;
4. Ngôi vua tự tại, vì các của cải quý báu đều được người đem đến dâng hiến;
5. Được hưởng phần lợi gấp trăm lần mình đã định, vì kiếp trước mình không có lòng bỏn xẻn.
Người đệ tử
Phật chẳng những từ bỏ tật tham lam, mà còn hành hạnh bố thí. Bố thí tức là hạnh
buông xả, buông bỏ; không chất chứa tài sản của cải, mà còn chia sẻ cho người
nghèo khổ, bất hạnh; không màng công danh, phú quí, không bận tâm tranh danh đoạt
lợi. Hằng sống với tâm buông xả thì tâm trí thảnh thơi, dạo chơi thanh thản, giấc
ngủ an lành, ít bệnh, ít khổ.
Người có nhiều tài sản, của cải, danh lợi, thì sẽ mệt mỏi nhiều, và sẽ đi chậm hơn những người có ít tài sản trên hành trình về xứ Phật, tức là giải thoát khỏi sanh tử luân hồi.

Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét